ʻO ka Villa o San Miguel de Culiacán, nā hua o nā kenekulia (Sinaloa)

Pin
Send
Share
Send

Ma ke kahawai hoʻopuehu a kaumaha hoʻi o Huey-Colhuacan, i ka hui ʻana o nā muliwai ʻo Tamazula a me Humaya, ua hoʻokumu ka mea kipa Sepania loko ʻino, ʻino a weliweli hoʻi i ka Villa de San Miguel de Culiacán, ma ka lā 29 Kepakemapa 1531, ʻo ka lanakila pōkole akā ke koko o ka moku Sinaloan.

Ma ke kahawai hoʻopuehu a kaumaha hoʻi o Huey-Colhuacan, i ka hui ʻana o nā muliwai ʻo Tamazula a me Humaya, ua hoʻokumu ka mea kipa Sepania loko ʻino, ʻino a weliweli hoʻi i ka Villa de San Miguel de Culiacán, ma ka lā 29 Kepakemapa 1531, ʻo ka lanakila pōkole akā ke koko o ka moku Sinaloan.

Ua hāʻawi ʻo Nuño de Guzmán i nā ʻenemi i kāna mau koa a laila ua hoʻāʻo e huki iā lākou, akā ʻo kahi kipi ʻōiwi i alakaʻi ʻia e Ayapin i paʻakikī i ke kaʻina hana. ʻO ka hope loa ua haki kēia kipi ma ke ʻano o Guzmán: e ke koko a me ke ahi, a ua hoʻokaʻawale ʻia ʻo Ayapin i kahi pillory kūlohelohe i kau ʻia ma waenakonu o ke kaona hānau.

Eia nō naʻe, ua hoʻi hou ka neʻe ʻōiwi kokoke i ka manawa koke, e hoʻoʻauheʻe ana i nā ʻohana Sepania i Santiago de Compostela, Nayarit, Guadalajara, Mexico City a me kekahi i Peru. Ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, ʻaʻohe leo o nā kolone hou ma ke ʻano he mahiʻai a waiho i kā lākou encomiendas i ka lima o kā lākou mayordomos hilinaʻi. No laila, ʻoiai ka nui o nā haʻalulu a me ka luʻuluʻu o nā tausani, ua ulu ka Villa de San Miguel de Culiacán a ʻo nā ʻōuli mua o kona hoʻomohala ʻia ʻana ʻo ia ke kūkulu ʻana i kahi pālū liʻiliʻi, kahi papahele a me kahi hale no ka ʻaha. ʻO nā moʻopuna o nā Sepania i hoʻonohonoho mua ʻia, ʻo ia hoʻi nā Culiacan Creoles mua, i hānau i ka inoa ʻo Bastidas, Tapia, Cebreros, Arroyo, Mejía, Quintanilla, Baeza, Garzón, Soto, Álvarez, López, Damián, Dávila, Gámez, Tolosa, Zazueta, Armenta, Maldonado, Palazuelos, Delgado, Yáñez, Tovar, Medina, Pérez, Nájera, Sánchez, Cordero, Hernández, Peña, Amézquita, Amarillas, Astorga, Avendaño, Borboa, Carrillo, De la Vega, Castroo ʻO Ruiz, Salazar, Sáinz, Uriarte, Verduzco a me Zevada, ka mea mau a hiki i kēia lā.

ʻO ka Villa o San Miguel de Culiacán i lawelawe ma ke ʻano he hale hoʻokipa a kau ma ka huakaʻi lōʻihi mai Alamos a Guadalajara, a ma hope lilo i kikowaena politika o Sinaloa, ʻoiai ʻo Mazatlán i lilo i poʻokela ʻoihana kalepa maikaʻi.

ʻO ka hanohano nui loa o ke kaona i hoʻokumu ʻia e nā mines gula a me nā kala kālā aliʻi, a he mineta ponoʻī kāna a ʻo ia ke kaona mua ma ke komohana ʻākau i loaʻa kahi telegraph, a laila ka uila a hoʻopau loa i ka wai a me kahi ʻōnaehana o ʻōnaehana humuhumu.

I ka hāʻule ʻana o ka mining, ma hope o ka hana ʻino ʻole o ka hoʻokele waiwai o nā kumuwaiwai kūlohelohe i ka hohonu o nā awāwa o ka Sierra Madre Occidental, ua ikaika ka mahiʻai, keu hoʻi ma nā kapa o nā muliwai a me nā kahawai (ʻaʻole pono mākou e poina iā Sinaloa he moku pluvial ia, me 11 mau kahawai a ʻoi aku ma mua o 200 kahawai).

Ua hoʻonāukiuki nui ʻia ka moʻolelo o ka Villa de San Miguel de Culiacán e ka hana ʻino a nā hale kaua, nā kipi a me nā kaua kīwila i mālama i ka ʻāina i ka kānalua. ʻO kahi laʻana, ʻo ia ke kiko o ka holomua o nā pūʻali koa Sepania i ka ʻĀkau, a mai aneʻi ua haʻalele ka Franciscan francisco ʻo Marco de Niza i ka kenekulia 16, nāna i manaʻo i kāna delirium ua loaʻa iā ia ke kūlanakauhale gula o Cbola, a ʻo Francisco Vásquez de Coronado, nāna i hoʻonui ka panalāʻau o Sepania Hou a hiki i ke Koloā ʻo Colorado.

ʻO ke kaona nō ka mea hoʻokipa o kahi ʻano ʻē a pīhoihoi hoʻi e lilo i kaulana ma ke ao holoʻokoʻa: Alvar Núñez Cabeza de Vaca. Ua ola ʻo Cabeza de Vaca mai ka hopena o nā ʻauwaʻa o Pánfilo de Narváez mai ke kapakai o Florida. Ua hala he ʻewalu mau makahiki ma ka ʻauana hewa ʻana mai Florida a Sinaloa. Ua holo ʻo ia i loko o nā pūʻali koa Sepania ma Bamoa, ma kapa o ka muliwai ʻo Petatlán (Sinaloa), a ma ʻApelila 1, 1536, ua koho ka makaʻāina o ke kaona ʻo Melchor Díaz iā ia i malihini hanohano. Ua huakaʻi ʻo ia i 10,000 kilomita i ke keʻa o Texas, Tamaulipas, Coahuila, New Mexico, ʻAlikona, Chihuahua, Sonora a ʻo Sinaloa ka hope.

Ua hoʻomau ʻo Alvar Núñez Cabeza de Vaca i ka huakaʻi i ke kapikala o New Spain, kahi i hāʻawi ai i kahi hōʻike piha iā Viceroy Antonio de Mendoza e pili ana i ka waiwai o ke gula a me ke kālā ma ka ʻāina nui āna i hele ai. ʻO ia nō, he wehewehe fanciful ʻē aʻe, e like me ka Friar Marco de Nice, ʻoiai, ʻo ia nō, hoʻonāukiuki i ka makemake maoli o ka vicioyoy.

Ma hope o ke kipi lōʻihi ʻana, i ka wā e noho mana ana nā kiaʻāina pūʻali koa no kekahi mau mahina wale nō, he dictator ko Sinaloa, ʻo General Francisco Cañedo, nāna i hoʻomālie i ka inaina politika me ka ikaika i hāʻawi ʻia iā ia e ka Pelekikena o ka Repubalika, ʻo Porfirio Díaz. He dictatorhip ia i ʻoi aku ma mua o 30 mau makahiki, a hiki i ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o ka Mexico Revolution.

I ka wā i emi iho ai ka Revolution, ua hoʻāʻo ʻia e hoʻohana i nā hiki pono o ka muliwai Sinaloan. I ka makahiki 1925 i kūkulu ʻia ai ke kahawai ʻo Rosales, a he 22 mau makahiki ma hope mai ua pau ka hana mua wai nui ma ka ʻākau komohana komohana, he paionia o ka wailele kiʻekiʻe: ʻo ke kahawai ʻo Sanalona ma ka muliwai ʻo Tamazula, i hoʻokumu ʻia ma ka lā 2 o ʻApelila 1948 a ʻo ia ka detonator o kahi hoʻokele waiwai e hoʻomau i ka loaʻa o kāna kākoʻo nui i ka mahiʻai. Ma muli o ka piʻi nui o ka mahiʻai, ua hele ʻo Culiacán mai nā poʻe 30,000 i loaʻa iā ia ma 1948 a 100,000 i loko o nā makahiki he ʻumi. ʻO ka Villa de San Miguel de Culiacán kahiko ʻaʻole ia he hale hoʻokipa muleteers hou, akā he kūlanakauhale nui ia i kēia lā nā mea āpau - ka ʻāina, ka wai, nā kāne - ʻo ia ke kūlanakauhale nui o ke kenekulia 21.

ʻO ke kikowaena moʻolelo o Culiacán

Maliʻa paha ʻaʻohe mea i ʻoi aku ke akamai ma mua o ka hale a hale paha e haʻi iā mākou e pili ana i kahi manawa, a i ʻole e pili ana i ka moʻomeheu o ka poʻe i kūkulu a i noho paha i loko o lākou. Ke hele nei ma nā alanui o ke kikowaena, e mahalo ana i nā wahi o ka luakini o ka Puʻuwai Hemolele o Iesū a me ka Hale Pule Nui; ke nānā nei i loko o ko lākou mau hale me nā patio e hoʻopuni ʻia e nā arcade, a i ʻole ke nānā ʻana i ka napoʻo ʻana o ka lā e noho ana ma kahi noho ma Plazuela Rosales, ʻike nui mākou i ka nui a me ka mahanahana o kona poʻe.

Puna: Nā ʻōlelo aʻoaʻo mai Aeroméxico Helu 15 Sinaloa / puna 2000

Pin
Send
Share
Send

Video: VIVE ARQUITECTURA en Campus San Miguel Facultad de Arquitectura UPC (Mei 2024).