I kēlā lā hoʻokahi, ua haʻalele ʻo Hidalgo a me kāna mau kānaka iā Dolores, e hele ana i San Miguel el Grande, a i ka wā ahiahi ua komo lākou i ke kaona.
Ma laila i hui pū ai ka Regiment o ka Mōʻīwahine iā lākou, a ma ke ala e hele aku ana ka lehulehu o nā poʻe kuaʻāina, ʻo ka hapa nui o nā Indians, me ka pana pua, ka lāʻau, ka maʻa a me nā mea mahiʻai, me ke kauoha ʻole, me ke aʻo ʻole, e ukali ana i ko lākou mau kāpena o nā haciendas ma ke ʻano he aliʻi. ; kau i ka pūʻali koa lio ma luna o nā lio wīwī a maikaʻi ʻole hoʻi, nā hoʻoholo lio me nā ihe liʻiliʻi, a me nā pahi kaua a me nā machetes maʻamau o kā lākou ʻāina hana. Ua huakaʻi kēlā mau poʻe ma hope o kahi ʻano ikaika i hoʻokele iā ia a ʻaʻole hiki iā ia ke wehewehe, akā ʻaʻohe ona hae; I ka wā ma waena o Atotonilco, ua loaʻa ʻo Hidalgo i kiʻi o kā mākou Lede o Guadalupe, ua hoʻolohi ʻo ia iā ia mai ka ʻau o ka ihe, a ʻo ia ka hae o ka pūʻali koa: i nā palapala āpau, ua kau ʻia kahi peʻa o ka simulacrum kapu, a hoʻohana nā mea kākoʻo iā ia pihi ma ka pāpale. ʻO nā kākau i kau ʻia ma ka ʻaoʻao o ke kiʻi: “E ola ka hoʻomana. E ola ko mākou makuahine Hemolele o Guadalupe. E ola ʻo Fernando VII. E ola ʻo ʻAmelika a make ke aupuni ʻino. "
ʻO ka poʻe kipi, hopu lākou i ke kanaka o nā Sepania a hao wale i ko lākou hale, hele ma waena o Chamacuero a komo i Celaya ma ka lā 21. A hiki i kēlā manawa ʻaʻohe alakaʻi o ka kipi. ʻO ka ʻoiaʻiʻo, nā alakaʻi nāna i hoʻolahalaha iā ia, a no ka makemake ʻole i ka makahiki, ka ʻike a me ke ʻano o ke kahunapule, ʻo Hidalgo ka mea i kū i ka mua; e hāʻawi i ke kānāwai i ka ʻoiaʻiʻo, ma ka lā 22, me ke kōkua o ka Celaya City Council, ua koho ʻia ʻo Hidalgo, he pūkaua; Allende, Lutanela Generala; no laila ua hoʻopukapuka ʻia ʻo ia me ke kauoha kiʻekiʻe loa, e ka ʻae like ʻana o ka manaʻo. Ua helu ʻia ka pūʻali koa ma kahi o 50,000 mau kāne, a ua ʻike ʻia i kekahi mau hui o nā panalāʻau o ke kaona i hele i kona kūlana. Me kēlā mau pūʻali koa ua hele lākou i luna ma Guanajuato, a ma ka lā 28 hāʻule ke kūlanakauhale i loko o ko lākou mau lima, ma hope o ke kaua koko i loko o ka Alhóndiga de Granaditas, ka poʻe i pale aku i ka make ma hope o ka waiho ʻia ʻana i ka pahi.
Ma hope o nā lā mua, a me lākou ka huikau, hoʻolaʻa ʻo Hidalgo iā ia iho i ka hoʻonohonoho ʻana i ka City Council, koho i nā limahana, e hoʻomaka ana i ka hoʻokumu ʻana i kahi ipu pūkuniahi, kahi Mint, a hoʻolaʻa iā ia iho i ka wā e hiki ai iā ia ke hoʻohana i kāna lanakila. I kēia manawa ua hoʻomākaukau ke aupuni e kaua aku i ke kipi. Ua hoʻopuka ka pīhopa i koho ʻia o Michoacán, ʻo Abad y Queipo, i kahi ʻōlelo i ka lā 24 o Kepakemapa, e hoʻolaha ana iā Hidalgo, Allende, Aldama a me Abasolo, kāpae ʻia.
Ua hoʻomau ka pūʻali koa iā Maravatío, Tepetongo, Hacienda de la Jorda, Ixtlahuaca, a me Toluca, a ma ʻOkakopa 30 ua hoʻouka kaua i nā pūʻali koa o Torcuato Trujillo, i kauoha ʻia e Viceroy Venegas e hoʻopaʻa iā ia, ma ka Monte de las Cruces. Me kēia lanakila ua wehe ʻia ke ala i ke kapitala; Ua manaʻo ʻo Allende e holomua lākou ma luna ona, e ʻaʻa ana i kahi hahau hoʻoholo; Ua kūʻē ʻo Hidalgo, e hoʻopiʻi ana i ka loaʻa ʻole o nā pōkā, ua lilo ka pōʻino i loko o ke kaua, kahi i hoʻoulu ai i ka makaʻu nui i nā mea hou, ke hoʻokokoke ʻana o nā pūʻali koa aliʻi ma lalo o ke kauoha a Calleja, a me ka kūleʻa ʻole o ka hakakā kaua ʻana i ka pūʻali koa kūpono ʻole o ka kulanakauhale. Me ka hana ʻole ʻole, noho lākou ma nā puka o Mexico a hiki i Nowemapa 1 a ma Nowemapa 2 ua hoʻomaka lākou e hoʻi i ke ala a lākou i hele mai ai, me ka manaʻo e hele e hopu iā Querétaro.
ʻO ka hewa mua, kahi hopena o ke kaʻina retrograde, e lilo ka hapalua o ka poʻe i ka haʻalele. Naʻaupō ka poʻe kipi i ke ʻaoʻao a ka pūʻali koa aliʻi e alakaʻi nei a me nā hana i hana ʻia e ia; Ua aʻo ʻia ka nūhou o kā lākou hoʻokokoke ʻana e ka puehu ʻana o kahi pāʻina, ka mea i loaʻa i ka Arroyozar hacienda i loaʻa ai ka ʻenemi. ʻAʻole hiki ke pale ʻia ke kaua; I loko nō o ko lākou mau pōpilikia, ua helu ʻia nā kipi ma luna o ke kanahā tausani kāne, me nā ʻāpana ʻumikūmālua, a kū i ke kūlana ma luna o ka puʻu kokoke huina e moe ana mai ke kauhale a i ka puʻu Aculco. Ma ke alaula o ka lā 7 o Nowemapa, ua hoʻouka ʻia lākou, a hoʻopuehu loa ʻia me ka hakakā ʻole, e waiho ana i kā lākou mau ukana a me nā pono kaua i ke kula. Ua haʻalele ʻo Allende no Guanajuato; Ua komo ʻo Hidalgo i Valladolid me ʻelima aʻeono paha poʻe, ua ʻākoakoa ka pūʻali koa lehulehu ma mua koke o ka emi ʻana. ʻO ke kumu o ka hoʻokaʻawale ʻana i nā aliʻi ʻelua e hoʻokau iā Guanajuato i kahi kūlana pale, ʻoiai ke kiʻi hou ʻia nei he mau kāne hou, ua hoʻohui ʻia nā pū kuniahi, a ua hoʻonohonoho ʻia nā māhele e hoʻouka like i ka poʻe lanakila.
Ma ka 15th o Nowemapa ua komo ʻo Allende i kāna ʻōlelo hoʻoholo, a ma ka lā 17 ua haʻalele ʻo ia iā Valladolid me ʻehiku kaukani mau kānaka holo lio a me ʻelua haneli a me kanahā mau koa hele wāwae, e komo pono ana i Guadalajara ma ka lā 26. ʻO Allende, ka mea i ʻike iā Calleja e hoʻokokoke ana me kāna pūʻali koa, e hoʻohele maʻalahi i nā kūlanakauhale i kāna transit, ma Nowemapa 19 i hoʻohewa i ka huakaʻi o kāna hoa, a kākau ʻo ia ma kahi o ka hele ʻana e noʻonoʻo e pili ana i kona palekana pilikino, e noʻonoʻo e pili ana i a pau, a hele mai me kāu mau pūʻali e kōkua i ka square, me ka hui pū ʻana me nā pāʻani ʻē aʻe: Ma muli o ka nalowale ʻana o Guanajuato ma Nowemapa 25, ʻaʻole he pono hou i ka hoʻi ʻana i hope.
Ma hope o ka lawe ʻia ʻana o Guanajuato e nā aliʻi, hele aku ʻo Allende i Zacatecas a mai laila aku a i Guadalajara, kahi i komo ai i ka lā 12 o Kēkēmapa, ua nalowale nā koa o Valladolid a ua hoʻi aku nā luna i kēlā pā, a ua lilo ia i mea nui i ke kipi. Ua hoʻāʻo ʻia e hoʻokumu i kahi aupuni nona ke poʻo o Hidalgo, me nā kuhina ʻelua, ʻo "Grace a me Justice" a ʻo kekahi i kapa ʻia "Secretary of State and Office" akā ʻaʻole holo pono ia.
Ua manaʻo ʻo Allende, me ka manaʻo ʻaʻole hiki ke pale ʻia kahi kaua, no ka mea, ua lawe ʻia ka pūʻali koa i hoʻonohonoho ʻia me nā mea pono i ke kahua, no laila ke kū ka pilikia i ka nui o ka pūʻali koa e kū ana, ʻoiai e hiki ke aʻo ʻia, e waiho ana i kahi hoʻi palekana a me kahi kiko o kākoʻo i ke kūlanakauhale; i ka mea ʻē aʻe, ua manaʻo ʻo Hidalgo, a ua hoʻoholo ʻia nā balota o ka ʻaha e ia. No laila, ʻo ka pūʻali koa ma kahi o hoʻokahi haneli tausani kāne, me ka iwakālua tausani poʻe holo lio a me kanaiwakūmālima pū, haʻalele i ke kaona ma Ianuali 14, 1811 e hoʻomoana ma nā pāpū o ke alahaka ʻo Guadalajara, a ma ka lā 15 e noho i kahi pūʻali koa i ke alahaka ʻo Calderón, kahi i koho ʻia e Allende lāua ʻo Abasolo. Lanakila ka poʻe kipi a hoʻopau ʻia ka pūʻali koa.
